Czy do sprzedaży udziałów i akcji przez osobę fizyczną można zastosować stawkę liniową podatku dochodowego od osób fizycznych? Dochody z tytułu zbycia udziałów bądź akcji, co do zasady opodatkowane są stawką podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19 proc. Podstawę podatku stanowi dochód, czyli różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną a kosztami uzyskania tych przychodów. Przychodem z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną są przychody należne, nie ma więc znaczenia, czy i kiedy nabywca uiścił zapłatę z tego tytułu. Przychód ten określa cena zawarta w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Cena ta powinna jednak odpowiadać wartości rynkowej, w przeciwnym razie przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Zgodnie z zasadą ogólną, określoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów szczegółowo wymienionych. I tak wśród przedmiotowych wyjątków ustawodawca wskazał, że za koszty uzyskania przychodów nie uważa się wydatków na objęcie lub nabycie udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu w momencie odpłatnego zbycia tych udziałów lub akcji. Czy podatnik, który nabył akcje przed 1 stycznia 2004 r., a teraz chce je sprzedać, również będzie musiał zapłacić podatek? Zasadniczo dochody uzyskane z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną podlegają opodatkowaniu 19-proc. stawką podatku (art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Zgodnie jednak z art. 19 ustawy z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2004 r. nie stosuje się do opodatkowania dochodów (poniesionych strat), uzyskanych po 31 grudnia 2003 r. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pod warunkiem że papiery te zostały nabyte przed 1 stycznia 2004 r. Papiery wartościowe, o jakich mowa w powyższym przepisie, określa art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2004 r. Są to tylko papiery wartościowe dopuszczone do obrotu publicznego, nabyte na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego na podstawie przepisów ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Jeżeli zbycie akcji nabytych przez podatnika przed 1 stycznia 2004 r. nie należy do grupy wskazanych wyjątków, dochód z tego tytułu należy opodatkować. Tylko łączne spełnienie wskazanych w ustawie wymogów uprawniać będzie podatnika do skorzystania ze zwolnienia z zapłaty 19-proc. podatku dochodowego. Czy od zysku ze sprzedanych akcji podatnik musi zapłacić podatek? Jak to w praktyce zrobić? Poza szczegółowo określonymi wyjątkami, zysk uzyskany z tytułu sprzedaży udziałów lub akcji w spółce będącej osobą prawną należy opodatkować. Wyłączone z opodatkowania jest jedynie zbycie akcji nabytych przed 1 stycznia 2004 r. dopuszczonych do obrotu publicznego, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych, albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym, albo na podstawie zezwolenia udzielonego na podstawie przepisów ustawy Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Rozliczenie podatku z tytułu uzyskanego przychodu ze sprzedanych udziałów lub akcji następuje na formularzu PIT-38. Zeznanie to należy złożyć w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania podatnika. W tym samym terminie podatnicy obowiązani są również wpłacić należny podatek wynikający z zeznania. Dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów lub akcji nie należy łączyć z dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej oraz według 19-proc. stawki od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej. Czy opodatkowana jest również sprzedaż akcji pracowniczych, które podatnik otrzymał nieodpłatnie? Do źródeł przychodów, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zalicza się kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych. Ustawodawca za kapitały pieniężne uznał należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z: odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych, realizacji praw wynikających z papierów wartościowych. Przychód z tytułu sprzedaży akcji pracowniczych należy do powyższej kategorii. W celu określenia wysokości podatku z tytułu sprzedaży przedmiotowych akcji należy wziąć pod uwagę art. 30b ust. 1 ustawy o PIT, który określa, że od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19 proc. uzyskanego dochodu. Dochodem w analizowanym przypadku jest różnica między przychodem uzyskanym ze sprzedaży akcji a kosztami uzyskania przychodów, szczegółowo określonymi na podstawie ustawy o PIT. Ustalając wysokość kosztów uzyskania przychodów, należy wziąć pod uwagę art. 22 ust. 1d ustawy o PIT, który stanowi, iż w przypadku odpłatnego zbycia nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych rzeczy lub praw, a także innych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabytych świadczeń, w związku z którymi, stosownie do art. 11 ust. 2-2b, określony został przychód, kosztem uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia jest wartość przychodu określonego w art. 11 ust. 2a. Jeżeli więc w momencie otrzymania akcji rozpoznano u podatnika przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia, przychód ten może stanowić koszt uzyskania przychodu z tytułu zbycia przedmiotowych akcji (podobnie stwierdziła Izba Skarbowa w Łodzi, PB I-3/4150/IN-157/US/2007/PM). Jak należy rozliczyć podatkowo sprzedaż udziałów i akcji w spółkach za granicą? Czy kwestie te rozstrzygają poszczególne umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania? W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy). Zatem dochód z tytułu odpłatnego zbycia akcji za granicą będzie - co do zasady - podlegać opodatkowaniu podatkiem w wysokości 19 proc. na terytorium Polski. W celu określenia szczegółowo sposobu rozliczeń w kontekście opodatkowania dochodów z tytułu sprzedaży udziałów (akcji) za granicą należy posłużyć się w konkretnym przypadku postanowieniami umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a państwem, w którym polski rezydent uzyskuje dochód podlegający opodatkowaniu. Sposób opodatkowania zysków kapitałowych określany jest w treści poszczególnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (najczęściej art. 13 umów). Generalnie opodatkowanie z tytułu osiągniętego dochodu następuje w państwie rezydencji podatnika. Jednakże często umowy uzależniają miejsce opodatkowania od faktu, czy głównym składnikiem majątku spółki, której akcje lub udziały podlegają zbyciu, jest nieruchomość. Przykładowo, polsko-francuska umowa nakazuje opodatkować zyski ze sprzedaży udziałów lub podobnych praw w spółce, której aktywa składają się głównie z majątku nieruchomego, w tym państwie, w którym majątek ten jest położony. Warto zauważyć, że w myśl art. 30b ust. 5a ustawy o PIT podatnik, który osiąga przedmiotowe dochody zarówno na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i poza jej granicami, dochody te łączy się i od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu za granicą. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany za granicą. Identyczną zasadę należy zastosować w przypadku, gdy podatnik osiąga wyłącznie dochody poza granicami Polski. Jest to tzw. zasada odliczenia proporcjonalnego mająca zastosowanie w sytuacji, gdy umowa międzynarodowa nie zwalnia dochodów z opodatkowania w Polsce. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w odrębnym zeznaniu podatkowym (PIT-38) wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia udziałów (akcji). Czy podatnik, który najpierw objął udziały w spółce za wkład pieniężny, a po pewnym czasie sprzedał te udziały, powinien ustalić dochód? Szczegółowe zasady opodatkowania dochodu z tytułu zbycia udziałów przez podatnika zostały określone w art. 30b ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19 proc. uzyskanego dochodu. W myśl art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT, dochodem jest natomiast różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38. Biorąc pod uwagę powołane przepisy, należy stwierdzić, że koszty uzyskania przychodów ustala się w zależności od sposobu, w jaki udziały zostały objęte. W przypadku objęcia udziałów w spółce za wkład pieniężny, zastosowanie będzie mieć przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT, zgodnie z którym koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości wydatków na objęcie przedmiotowych udziałów. Z tytułu uzyskanych dochodów z odpłatnego zbycia akcji podatnik jest zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego PIT-38 w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania - w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku aby zobaczyć Knap prawnik, Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej Rozmawiał ŁUKASZ ZALEWSKI
Agencja zajmuje się produkcją personalizowanych produktów wyposażenia wnętrz, takich jak: 1. foto obrazy ze zdjęć klientów 2. foto rolety ze zdjęć klientów 3. magnetyczne osłony na grzejniki, lodówki, zmywarki, bojlery 4. osłony balkonowe 5. poligrafia W skład wchodzi: 1. Konto Allegro -
Charakter spółek osobowych (jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej) wynikający z osobistej więzi, jaka ma łączyć wspólników, zasadniczo wyklucza swobodny obrót prawem do uczestnictwa w takiej spółce. Jako wyjątek traktuje się szczególną regulację zawartą w art. 10 Kodeksu spółek handlowych (ksh) zezwalającą na zbycie przez wspólnika ogółu jego praw i obowiązków. Na czym polega sprzedaż udziału? Co wchodzi w skład zbywanego pakietu praw i obowiązków wspólnika? W spółkach osobowych co do zasady nie występują charakterystyczne dla spółek kapitałowych udziały/akcje. W przypadku przeniesienia praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej dochodzi do przejścia pewnego pakietu składników, jakie łączą się z uczestnictwem w spółce konkretnego wspólnika, z którym zawieramy umowę. Są to zarówno uprawnienia, jak i zobowiązania wynikające z przepisów prawa oraz przyznane wspólnikowi w umowie spółki. Jeżeli dotychczasowy wspólnik miał ograniczone prawa, np. w zakresie reprezentacji spółki, to jako nabywcy jego udziału również uzyskamy tak ograniczone uprawnienia. Z drugiej jednak strony wspólnik nie może nam sprzedać tylko części swoich praw/obowiązków. Można sprzedać wyłącznie cały pakiet udziałowy. Jednocześnie jednak udział nie będzie obejmował praw lub obowiązków o ściśle osobistym charakterze. Wyłączeniu będą również podlegać takie prawa/obowiązki, które co prawda wynikają ze stosunku pomiędzy wspólnikiem a spółką, ale nie wiążą się z członkostwem w niej. Przykładem będzie umowa o dostawę produktów, wytwarzanych przez wspólnika w ramach odrębnej działalności gospodarczej bądź też prywatne pożyczki pomiędzy wspólnikiem a spółką. Czy zapis w umowie spółki dotyczący przeniesienia ogółu praw i obowiązków jest konieczny? Podstawowym wymogiem dla dopuszczalności przeniesienia ogółu praw i obowiązków w spółce osobowej jest zawarcie odpowiedniej klauzuli w umowie spółki, która będzie zezwalać na dokonywanie tego rodzaju transakcji. Bez takiego postanowienia nie jest możliwe sprzedanie udziału w spółce osobowej. Jeżeli pomimo tego do transakcji dojdzie, to będzie ona nieważna. Dlatego nim zdecydujesz się sprzedać bądź kupić udział w spółce osobowej, koniecznie sprawdź umowę spółki pod tym kątem. Czy do sprzedaży udziału wymagana jest zgoda pozostałych wspólników? Spółki osobowe mają w zasadzie niezmienny skład, gdyż opierają się na wzajemnym zaufaniu wspólników. Dlatego też ustawodawca wprowadził wymóg, by każda zmiana wśród wspólników była zaakceptowana przez pozostały skład spółki. Każdy ze wspólników musi wyrazić na piśmie zgodę na sprzedaż udziału. W tym wypadku również warto zajrzeć do umowy spółki, gdyż może ona przewidywać zarówno ostrzejsze, jak i łagodniejsze wymogi co do formy zgody czy też warunków jej wyrażenia. Zgodę można również umownie wyłączyć. Jeden z poglądów zawartych w omówieniu do Kodeksu Spółek Handlowych wskazuje, że sprzedaż udziału bez zgody pozostałych wspólników nie powoduje natomiast nieważności transakcji. Skutkiem takiej sytuacji będzie jedynie powstanie roszczenia odszkodowawczego nabywcy udziału wobec zbywcy. Należy mieć jednak na uwadze fakt, że wśród praktyków i teoretyków prawa pojawiają się również poglądy przeciwne. Dlatego też istotne jest, by zadbać o złożenie przez wspólników stosownych zgód. Co prawda, nie jest wykluczone następcze ich składanie – po dokonaniu transakcji, jednakże z uwagi na możliwe skutki warto by zgody zostały udzielone przed zawarciem umowy. Jakie są wymogi formalne transakcji? Kodeks spółek handlowych nie przewiduje szczególnej formy, w jakiej należy zawrzeć umowę o przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika. Do dokonania zgłoszenia zmiany składu osobowego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego konieczne jest natomiast sporządzenie umowy w formie pisemnej. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 29 czerwca 2011 roku (sygn. akt IV CSK 473/10) nie ma wymogu formy szczególnej również wtedy, gdy spółka jest właścicielem nieruchomości. Szczególna sytuacja zachodzi, gdy wspólnicy zawarli umowę spółki przy wykorzystaniu wzorca umowy przez internet. Zgodnie z ksh przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, może nastąpić przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego w internecie. Oświadczenia zbywcy i nabywcy wymagają w takiej sytuacji opatrzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Jakie są konsekwencje przeniesienia udziału? W momencie zawarcia ważnej umowy przenoszącej udział przede wszystkim dochodzi do jednoczesnego wystąpienia wspólnika sprzedającego i wstąpienia do spółki nabywcy. Należy pamiętać, że nowy wspólnik przejmuje wszelkie ciążące na dotychczasowym wspólniku zobowiązania, w tym: z tytułu wkładu, zobowiązania do świadczenia na rzecz spółki wynikające z umowy spółki, zobowiązania związane z niewykonywaniem przez wspólnika obowiązków wobec spółki, zobowiązania, za które poprzedni wspólnik ponosił odpowiedzialność w związku z przystąpieniem do spółki. Jednocześnie wobec osób trzecich nowy wspólnik odpowiada solidarnie wraz z poprzednim wspólnikiem za wszystkie zobowiązania istniejące w chwili zawarcia umowy przenoszącej udział. Wierzyciel spółki będzie mógł zatem egzekwować zarówno od dotychczasowego, jak i z majątku nowego wspólnika. Warto również zwrócić uwagę na skutki podatkowe, jakie niesie transakcja zbycia udziału w spółce. Przychód z tytułu sprzedaży ogółu praw i obowiązków w spółce osobowej zakwalifikować należy do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sprzedaż udziału a podatki – o czym trzeba pamiętać? Kontrowersje budzi natomiast kwestia kosztów uzyskania przychodu przy transakcji sprzedaży udziału. Zdaniem orzecznictwa będzie to wyłącznie wartość wniesionego przez byłego wspólnika wkładu. Za koszt uzyskania przychodu nie można natomiast uznać nakładów, jakie wspólnik dokonał na rzecz spółki, które zwiększały jej majątek, ze względu na fakt, że nie mają one bezpośredniego związku z transakcją zbycia udziału czy zwiększeniem się wartości udziału. Jak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. z 21 września 2017 roku, (sygn. akt I SA/Go 274/17): wpłaty wspólnika do spółki, które nie są deklarowane jako zwiększenie wkładu i nie zostały jako takie ujęte w umowie spółki, należy postrzegać, jeżeli zostały poczynione, jako nakłady, które w pierwszej kolejności mogły przyczynić się do uzyskania lepszych wyników w działalności gospodarczej spółki, wypracowania przez nią zysku, zwiększenia majątku spółki, a dopiero pochodną tego jest wartość ogółu praw i obowiązków wspólnika. Nie ma więc bezpośredniego "przełożenia" takich nakładów na wielkość przychodu z tytułu wynagrodzenia uzyskanego w wyniku zbycia ogółu praw i obowiązków przez wspólnika tej spółki.